مقالات

در این قسمت شما می توانید مقالاتی در حوضه کسب و کار ما ، تکنولوژی و تازه های دنیا را مطالعه نمایید.
شما همچنین می توانید برای به اشتراک گذاری مقالات خود در این قسمت با ما تماس بگیرید.

آیین نامه جامع برگزاری مسابقات طراحی معماری و شهرسازی

1397-08-27

تاریخ ابلاغ : 26/01/1382 شماره 309 /دش مصوب جلسه 513 مورخ 20/12/1381شورای عالی انقلاب فرهنگ شورای عالی انقلاب فرهنگی درجلسه513مورخ:20/12/1381به پیشنهاد فرهنگستان هنر، آیین نامه جامع برگزاری مسابقات طراحی معماری و شهرسازی را به این شرح تصویب کرد: فهرست : بخش 1. تعاریف بخش 2. ضوابط بخش 3 فواید و مضارّ مسابقه بخش 4 روند مسابقه بخش 5 ارکان مسابقه، شرح وظایف، اختیارات، و سایر امور مربوط به آنها

 آیین نامه جامع برگزاری مسابقات طراحی معماری و شهرسازی

مقدمه:

نظر به اهمیت ترویج مسابقات طراحی معماری و شهرسازی در ایجاد رقابت سالم میان طراحان معماری و شهرسازی ورشته های وابسته، ایجاد شور و نشاط علمی در جامعه معماران و شهرسازان، ارتقای فرهنگ عمومی در زمینه معماری و شهرسازی، فراهم آوردن عرصه مناسب برای معرفی استعدادهای تازه و ناشناخته، فرصت انتخاب طرح های بهتر ودرنتیجه نیل به معماری و شهرسازی ای کارآمد و بهینه و متناسب با فرهنگ، اقلیم، ومحیط زیست، نیل به بهره وری بیشتر در بناها و مجتمع های زیستی، و تخصیص بهتر منابع مالی کشور؛ و همچنین نظر به ضرورت سامان یابی وقانونمندی مسابقات طراحی معماری وشهرسازی، این آیین نامه تهیه و تنظیم شده است. این آیین نامه برای کلیه دستگاه ها و اشخاص حقیقی و حقوقی در بخش های دولتی وغیردولتی که به برگزاری مسابقه اقدام کنند، در حدودی که شرح آن ذکر خواهد شد لازم الاجراست. دستورالعمل تفصیلی در هر مورد در چارچوب آیین نامه حاضرتوسط دستگاه ذی ربط تدوین و ابلاغ خواهد شد. همچنین شرح و تبیین مفاد آیین نامه حاضرتوسط فرهنگستان هنر تهیه و ابلاغ خواهد شد و در حکم پیوست این آیین نامه خواهدبود.

بخش 1. تعاریف

الف  انواع مسابقه

هرگاه یکی از خدمات مرتبط با مجموعه فعالیت های طراحی معماری و شهرسازی و رشته های وابسته، اعم از طراحی اجمالی تهیه ایده طرح، یا طراحی تفصیلی معماری و شهرسازی از قبیل تهیه طرح کامل مرحله اول از مجموعه خدمات مهندسان مشاور به دو یا چندکارشناس معماری یا شهرسازی یا رشته های وابسته ارجاع گردد، تا از میان نتایج رخ دادهاست؛ اعم از آن که این عنوان » مسابقه طراحی معماری و شهرسازی « فعالیت آنان بهترین نتیجه برگزیده شود در مسابقه قید شود یا نشود؛ برگزارکننده یاتأمین کنندة هزینه های طرح اصلی یا هزینه های مسابقه در زمرة بخش دولتی باشد یاغیردولتی؛ شرکت کنندگان در مسابقه اشخاص حقیقی باشند یا حقوقی؛ و صلاحیت کارشناسی شرکت کنندگان در موضوع مسابقه به تأیید دستگاه های ذی ربط رسیده یا نرسیده باشد.در این آیین نامه کلیةفعالیت ها و حوزه های مربوط به تهیه » طراحی معماری و شهرسازی و رشته های وابسته « منظور از طرح معماری داخل و خارج بناها و فضاهای باز، معماری داخلی، طراحی شهری، تهیه طرح مرمت بناها و بافت های تاریخی، طراحی باغ ومنظر و مانند اینها، تا پیش از مرحله اجرای عملیات ساختمانی آنهاست.خوانده می شود. » مسابقه « به اختصار » مسابقة طراحی معماری و شهرسازی « در این آیین نامه از این پس مسابقه به اعتبارهای مختلف به شرح ذیل دسته بندی می گردد. در عمل، هر مسابقه حاصل ترکیبی از انواع دسته های مختلف با یکدیگر خواهد بود مثلاً مسابقه ای که برای طراحی اجمالی به شیوه دعوتی و دو مرحله ای برگزار گردد، ترکیبی از انواع 1-1و4-2و 3-2 است. ضوابط تفصیلی هر یک از انواع مسابقه طی دستورالعمل هایی، که منزله پیوست آیین نامه حاضر خواهد بود، تعیین خواهد گردید.

1-مسابقه از لحاظ محتوای آن بر دو نوع است:

مسابقه نوع1-1 طراحی اجمالی: مسابقه ای است که برای دست یافتن به انگاره ها وایده های برتر طراحی در موضوعی معین انجام گیرد، و نتیجه آن در حد طرح های اجمالیِ بیان کننده ایده طرح باشد.

نوع 1-2 مسابقه طراحی تفصیلی: مسابقه ای است که برای دست یافتن به طرح مقدماتی درموضوعی معین انجام گیرد، و نتیجه آن، علاوه بر ایده طرح، مبین عناصر طرح، روابط آنها با یکدیگر و با محیط و زمین باشد، به نحوی که بر اساس آن بتوان طرح را به تمامت دریافت و نقشه های جزئیات اجرایی را بر مبنای آن تهیه کرد. حدود این طرح ها از نوع طرح هایی است که از فعالیت های قسمت دوم از مرحلة اول خدمات مهندسان مشاورمعمار و شهرساز، مطابق ضوابط سازمان مدیریت و برنامه ریزی، حاصل می گردد.

2-مسابقه از لحاظ نوع و دامنة شرکت کنندگان بر چهار نوع است:

نوع2-1 مسابقة آزاد ملی: مسابقه ای است که محدودیتی برای شرکت کنندگان نداشته باشد و همه جامعه اهل فن را در سطح ملی دربرگیرد.

 نوع 2-2 مسابقه آزاد بین المللی: مسابقه ای است که محدودیتی برای شرکت کنندگان نداشته باشد و علاوه بر سطح ملی، جامعه اهل فن را در همه یا بعضی از کشورهای دیگردربرگیرد.

نوع 2-3 مسابقة محدود: مسابقه ای است که دامنه شرکت کنندگان آن به گروهی خاص ازاهل فن مثلاً از نظر محل اقامت، تجربه یا تخصص ویژه، و یا تعداد شرکت کنندگان محدود باشد.

نوع 2-4 مسابقه دعوتی: نوعی از مسابقه محدود است که شرکت کنندگان آن به تعدادی ازاهل فن که برگزارکننده از آنها کتباً دعوت می کند محدود باشد.

 3-مسابقه از لحاظ مراحل و نحوه داوری بر دو نوع است:

نوع3-1 مسابقه یک مرحله ای: مسابقه ای است که داوری آن در یک مرحله صورت گیرد.

نوع 3-2 مسابقه دومرحله ای: مسابقه ای است که داوری آن در دو مرحله صورت گیرد؛ درمرحله اول تعدادی از طرح های برتر انتخاب شود، صاحبان این طرح ها در مرحله دوم به رقابت بپردازند، و انتخاب برنده اول و رده بندی سایر شرکت کنندگان در مرحله دوم انجام گیرد.

ب. اصطلاحات

1-برگزارکننده: شخص حقیقی یا حقوقی، دولتی یا غیردولتی است که مسابقه را برگزارمی کند و متولی برگزاری آن در چارچوب این آیین نامه، و مسئول اصلی مسابقه در مقابل شرکت کنندگان و قانون است.

2-مدیر: شخص حقیقی متخصصی است که برگزارکننده وی را برای برنامه ریزی و مدیریت برگزاری مسابقه انتخاب می کند و از آغاز تا پایان مسابقه، مدیریت آن را بر عهده دارد و رابط اصلی بین برگزارکننده و شرکت کنندگان وعموم است.

3- مشاور: شخص حقیقی یا حقوقی متخصصی است که عنداللزوم برای برنامه ریزی و برگزاری مسابقه، طرف مشورت مدیر قرار می گیرد، و مدیر را در تهیه متن های فنی مسابقه، مانند برنامه معماری، یاری می کند.

-4 جامعه شرکت کنندگان: مجموعه اشخاص حقیقی یا حقوقی است که بنا بر قوانین و ضوابط مسابقه، مجاز به شرکت در مسابقه شناخته می شوند، ولو عملاً در مسابقه شرکت نکنند؛یعنی جامعه شرکت کنندگان بالقوه.

5-شرکت کننده: شخص حقیقی یا حقوقی داوطلبی است که مطابق شرایط مندرج در برنامة مسابقه برای شرکت درآن مسابقه پذیرفته می شود.

6- داور: داور مسابقه شخص باصلاحیتی است که برگزارکننده وی را طی حکمی به عضویت درهیئت داوری منصوب می کند.

7-هیئت داوری: هیئتی متشکل از داوران است که نتیجه مسابقه با داوری ایشان تعیین می شود.

8- محصول مسابقه: موادی است که شرکت کنندگان به عنوان نتیجه اصلی فعالیت خود درمسابقه به دبیرخانه مسابقه تحویل می دهند و داوری مسابقه در میان آنها صورت می گیرد )مانند متن، نقشه، نمونک، پرونده رایانه ای، محصول یامحصولات مسابقه در این آیین نامه اختصاراً محصولات « یا » محصول یا ترکیبی خوانده می شود «

9- دبیرخانه مسابقه: محل اداره کلیه امور مربوط به مسابقه است، که برگزارکننده آن را در اختیار مدیر قرار می دهد دبیرخانة مسابقه در این آیین نامه اختصاراً دبیرخانه خوانده می شود.

10-بیرخانة دائمی مسابقات معماری و شهرسازی: دبیرخانه ای است که برای رسیدگی به امور مسابقات معماری وشهرسازی و نظارت بر آنها تشکیل می شود. دبیرخانه دائمی مسابقات معماری و شهرسازی در این آیین نامه اختصاراً  دبیرخانه دائمی خوانده می شود.

11-هیئت رسیدگی به اختلافات مسابقات معماری و شهرسازی: هیئتی است که حکمیت نهایی را در اختلافات احتمالی میان برگزارکننده و شرکت کننده بر عهده دارد. هیئت رسیدگی به اختلافات مسابقات معماری و شهرسازی در این آیین نامه اختصاراً هیئت رسیدگی به اختلافات خوانده می شود.

12-اصطلاحاتی که در این آیین نامه تعریف نشده، مطابق تعاریف مندرج در بخشنامه ها و دستورالعمل های سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور به کار رفته است.

بخش 2. ضوابط

مادة .1 .هر گاه شخصی حقیقی یا حقوقی، در بخش دولتی یا غیردولتی، تصمیم به برگزاری مسابقه بگیرد، اعم ازآن که مسابقه در آن طرح اجباری یا اختیاری باشد، به محض اعلان عمومی مسابقه مشمول این آیین نامه و ملتزم به مراعات آن می گردد. شرح هریک از مواد به تفکیک موضوع توسط فرهنگستان هنر تهیه و بدین آیین نامه پیوست خواهد شد.

ماده2.  هر مسابقه باید روندی معین و تعریف شده داشته باشد؛ و مسابقه از ابتدا مطابق روند پیش بینی شده برنامه ریزی واجرا شود.

ماده3. لازم است کلیه تصمیمات اصلی که مطابق روند مسابقه گرفته می شود کتباً ثبت گردد. این اسناد در زمره اسنادرسمی مسابقه تلقی می گردد. از مهم ترین این اسنادْ حکم کتبی انتصاب مدیر مسابقه، قرارداد مدیریت مسابقه، صورتجلسه یا مکاتبات منجر به تعیین و اعلان نوع مسابقه، آگهی های مسابقه، برنامه مسابقه، احکام انتصاب داوران، صورت مذاکرات جلسات هیئت داوری، مشخصات شرکت کنندگان، مشخصات دقیق طرح های برنده همراه با نسخه ای از محصولات است.

ماده4.هر مسابقه باید دارای ارکانی مشتمل بر برگزارکننده، مدیر، و هیئت داوری باشد. کلیة ارکان باید به عموم جامعة شرکت کنندگان معرفی شوند.

ماده 5. کلیه مسئولیت های مسابقه، از جمله مسئولیت های ناشی از این آیین نامه، قوانین ذی ربط، مندرجات آگهی وبرنامه مسابقه اصالتاً بر عهده برگزارکننده است. با انتخاب مدیر، این مسئولیت ها در حدود وظایف و قرارداد میان مدیرو برگزارکننده، وکالتاً به مدیر منتقل می گردد؛ و تغییر مدیر رافع مسئولیت های اصلی برگزارکننده نیست.

ماده 6. مدیر و داوران باید دارای تحصیلات عالی در رشته معماری، شهرسازی، یا رشته های وابسته، و دانش و تجربه ای متناسب با سطح و وسعت مسابقه باشند.

ماده 7. نتیجه داوری با رأی داور یا آرای اکثریت مطلق اعضای هیئت داوری تعیین می شود.

ماده 8. مدیر نمی تواند داور یا عضو هیئت داوری باشد؛ اما شرکت او در جلسات هیئت داوری، بدون داشتن حق رأی، مجاز است.

ماده 9. شرکت شخص برگزارکننده یا مدیر مؤسسه برگزارکننده؛ مدیر؛ مشاور مدیر؛ دستیاران مدیر؛ داور؛ مؤسسه یا شرکتی که داورْ مدیر عامل، عضو هیئت مدیره، سهامدار یا در زمره کارکنان آن باشد، و بستگان درجه اول و دوم داور در مسابقه ممنوع است.

ماده10. هر مسابقه، به جز مسابقات دعوتی نوع2-4  باید از طریق آگهی به اطلاع عموم جامعه شرکت کنندگان برسد. آگهی مسابقه باید حاوی اطلاعات کافی و دقیق دربارة مسابقه در کم ترین عبارات ممکن باشد. شرایط و نحوه شرکت در مسابقه، و نحوة عرضه محصولات باید به وضوح در آگهی قید شود.

ماده11. مدیر باید یک نسخه از هر آگهی را برای دبیرخانة دائمی ارسال کند.

ماده 12. در مسابقات نوع 2-4 آگهی مسابقه به صورت دعوت نامه برای تعدادی از اهل فن فرستاده می شود. مدیر باید یک نسخه از هر دعوت نامه را برای دبیرخانة دائمی ارسال کند.

ماده 13. هر مسابقه باید دارای برنامه ای مکتوب، جامع، موجز، و گویا باشد. در برنامه، خواسته ها و نیازهای برگزارکننده، از جمله نوع مسابقه، موضوع طرح، هدف مسابقه، برنامه محتوایی و کالبدی، برنامة زمانی، جوایز و مانند اینها، متناسب با نوع مسابقه و به شرحی که خواهد آمد، تعیین و معرفی می شود.

ماده 14. هر مسابقه باید جوایزی معین داشته باشد. جوایز مسابقه باید در آگهی مسابقه به اطلاع عموم جامعه

شرکت کنندگان رسانده شود. تعهد برگزارکننده به عقد قرارداد ادامه کار با برنده می تواند مکمل بعضی از جایزه ها باشد، اما در هیچ صورتی جانشین جوایز هیچ یک از رتبه ها نمی گردد. به علاوه، ممکن است در برخی از مسابقات، به تفصیلی که در آیین نامه های ذی ربط خواهد آمد، عقد قرارداد ادامه کار با برنده اول اجباری باشد. در آن صورت نیز عقد این قرارداد کفایت از اعطای جایزه اعلام شده نخواهد کرد.

ماده 15. ممکن است برگزارکننده در برخی از مسابقات، به تفصیلی که در آیین نامه های ذی ربط خواهد آمد، علاوه بر اعطای جایزه به برندگان، قسمتی از هزینة طرح های برنده یا شرکت کننده یا تمامی هزینه ها را، در حدودی که درآگهی اعلان می کند، متقبل شود. در این صورت، عمل به مفاد آگهی در موعد مقرر جزو تعهدات قانونی برگزارکننده خواهد بود. پرداخت هزینة شرکت در مسابقه به راه یافتگان به مرحلة دوم در مسابقات دو مرحله ای نوع3-2 به شرحی که خواهد آمد، الزامی است.

ماده 16. اعلان مسابقه به معنای تعهد برگزارکننده به حقوقی است که این آیین نامه و سایر قوانین و آیین نامه های ذی ربط برای شرکت کننده به رسمیت شناخته اند. همچنین، ارسال درخواست نامه شرکت در مسابقه به معنای پذیرش تعهداتی است که در صورت تأیید صلاحیت شرکت در مسابقه به موجب این آیین نامه و سایر قوانین و آیین نامه های ذی ربط بر ذمة شرکت کننده واقع می گردد.

ماده 17. مدیر مسابقه در مدت تصدی این سمت متولی و مسئول قانونی مراعات و احقاق حقوق کلیه ارکان مسابقه، شرکت کنندگان، و سایر کسانی است که ممکن است حقوق ایشان به نحوی به مسابقه مربوط شود.

ماده 18.در صورتی که دربارة نحوه اجرای مسابقه یا مراعات حقوق ارکان مسابقه، شرکت کنندگان، یا سایر اشخاص ذی ربط، میان ایشان و مدیر اختلافی بروز کرد و از طریق مذاکره و توضیح حل و فصل نشد، موضوع به حکمیت ارجاع می شود. حکمیت در اختلاف بین خود ارکان، و یا اختلاف بین ارکان و شرکت کنندگان یا سایرین در هرموضوع و هر عنوان در چارچوب امور مسابقه بر عهده هیئت رسیدگی به اختلافات است. رأی این هیئت،فصل الخطاب خواهد بود و حجیت قانونی خواهد داشت.

بخش 3. فواید و مضارّ مسابقه

اگرچه برگزاری مسابقه نوعاً مفید شناخته می شود، برگزار کردن مسابقه معماری و شهرسازی و شرکت کردن در آن،مانند سایر امور، برای برگزارکننده و شرکت کننده دارای فواید و مضاری است که لازم است پیش از تصمیم گیری به آنها توجه شود. این نکات خصوصاً برای آن دسته از مالکان و کارفرمایانی که برگزاری مسابقه برای طرح های آنان مطابق مقررات، اجباری نیست شایان توجه است. مقصود از کارفرما در این متن، مالکِ طرح یا هر کسی است که بنا بر قانون دارای اختیارات مالک است.

فواید و مضارّ مسابقه برای کارفرما

1-1 فواید مسابقه برای کارفرما:

-  با برگزاری مسابقه، کارفرما ایده ها یا طرح های بهتری در اختیار خواهد داشت. به عبارت دیگر، به جای اتکا به توانایی های یک کارشناس، از توانایی های کارشناسان متعددی بهره می گیرد، و از نتیجة فعالیت های آنان بهترین را برمی گزیند.

-مسابقه ذاتاً به خلاقیت کمک می کند، و حتی طراح یا محققی واحد ممکن است در مسابقه، خلاقیت بیشتری از خود بروز دهد تا در ارجاع عادی کار. در نتیجه کارفرما از طرح هایی خلاقانه تر برخوردار می گردد.

- کارفرما، بویژه کارفرمای طرح های عمومی، سرنوشت طرحی را که به همه یا تعداد زیادی از افراد جامعه مربوط می شود به دست کارشناس واحدی نمی سپارد، بلکه اجازه می دهد همة نیروهای خلاق آن جامعه در ایجاد آن طرح مشارکت کنند.

- با برگزاری مسابقه، موضوع طرح در سطح عموم مطرح می شود، و طبعاً به آشنایی بیشتر عموم با طرح و دستگاه کارفرما می انجامد.

- مسابقه چون دامنه انتخاب را گسترش می دهد، بر احتمال رسیدن به طرح بهینه می افزاید. در نتیجه مآلاً از هزینه های اجرای طرح، و نیز هزینه های جاری طرح پس از اجرا می کاهد.

- درگیری در مسابقه، کارفرما را به تأمل بیشتر درباره اهداف و مشخصات طرح، و نیازها و خواسته های خود وامی دارد.درگیری در مسابقه، برخورد با ایده های گوناگون و آشنایی با نحوه نقد و داوری، بر دانش و بینش کارفرما در زمینه معماری و شهرسازی می افزاید.

1-2 مضارّ مسابقه برای کارفرما:

مضارّ مسابقه برای کارفرما غالباً ذاتی مسابقه نیست و از بی تجربگی کارفرما و مدیر مسابقه، و بی دقتی در انتخاب داوران نشأت می گیرد؛ و لذا قابل رفع است. مهم ترین این مضار عبارتند از:

- مسابقه مسیر دسترس کارفرما به نتیجة مطالعه یا طراحی را دورتر و پیچیده تر می کند.

- مسابقه از امکان مذاکره مستقیم کارفرما با کارشناس، و در نتیجه آشنایی نزدیک آنان با هم و لمس نیازها و محدودیت ها و امکانات و توانایی های یکدیگر می کاهد.

- مسابقه بر هزینه های اولیه طرح می افزاید.

- ممکن است برندة مسابقه، خصوصاً در مسابقة نوع2-4 فاقد توانایی کافی برای ادامة کار باشد. در این صورت برمشکلات پیشبرد طرح افزوده می شود.

 -برگزاری مسابقه معمولاً بر زمان مرحلة طراحی یا مطالعات می افزاید.

- برگزاری مسابقه، کارفرما را مقید به قوانینی می کند که در حالت عادی التزامی به آنها ندارد. از آن جا که گاه کارفرمایان در اجرای مسابقات محدودیت مالی دارند، و یا با مسائل خاص اقتصادی در این حوزه کارشناسی آشنا نیستند، جوایزی که پیش بینی می کنند با نوع طرح و حجم فعالیت های لازم متناسب نیست. ازاین رو کارشناسان زبده ممکن است به سبب هزینه بری و زمان بری مسابقه، به شرکت در آن تمایل نشان ندهند؛ و در نتیجه کارفرما از فواید مسابقه در رسیدن به طرح بهینه محروم گردد.

- مسابقه ممکن است به عرصه رقابت در هنرنمایی ظاهری بدل گردد و داوران و شرکت کنندگان از کارآیی و وجوه اقتصادی طرح، سادگی و سلامت آن غفلت کنند. در نتیجه، کارفرما که احتمالاً با قراردادی عادی می توانست به طرحی معقول برسد، ممکن است با مجموعه ای از طرح های به ظاهر زیبا اما فاقد کارآیی و بهره وری مواجه گردد.

1. فواید و مضارّ مسابقه برای کارشناس

2-1 فواید مسابقه برای کارشناس:

- مسابقه به کارشناسان خوش استعداد اما گمنام، که در اوضاع عادی فاقد امکان رقابت با کارشناسان نامی اند، فرصت می دهد در عرصه خلاقیت حضور یابند و خود را معرفی کنند.

- مسابقه فرصتی برای ابراز خلاقیت و ارزیابی خود در رقابت با دیگر کارشناسان در اختیار کارشناس قرار می دهد.

 -مسابقه فرصتی برای کاریابی در اختیار کارشناس می گذارد.

- مسابقه فرصتی برای بردن جایزه، و شهرت و تبلیغ در اختیار کارشناس می گذارد.

- مسابقه کارشناس را در مدتی کوتاه با مجموعه ای از ایده ها و روش های گوناگون در پاسخ گویی به یک مسئله آشنا می کند و بر مهارت و دایره اطلاعات او می افزاید.

 مسابقه کارشناس را با جامعه اهل حرفه آشناتر و مأنوس تر می سازد.

2-2مضارّ مسابقه برای کارشناس:

- اگر کارشناس در مسابقه برنده نشود، معمولاً عواید غیرمادی او از مسابقه چندان نیست که هزینه های او برای مسابقه را جبران سازد. در نتیجه، شرکت در مسابقه، برای کارشناس متضمن مخاطره است.

3.فواید و مضارّ مسابقه برای عموم

2-3 فواید مسابقه برای عموم:

 -مسابقه عرصه ای برای بروز استعدادهای تازه در اختیار عموم می نهد.

- چون داوران مستقل از کارفرمایند، در داوری خود بیشتر منافع عموم را لحاظ می کنند.

 -چون مسابقه امکان نیل به طرح های بهتر، یعنی کارآمدتر و اقتصادی تر، را فراهم می سازد، از هزینه های مادی و معنوی جامعه، خصوصاً در بلندمدت، می کاهد.

- قرار گرفتن در معرض قضاوت داوران و نیز جامعة اهل اندیشه و حرفه و عموم مردم، کارفرما و کارشناسان را به سمت تصمیمات سنجیده تر و عاقلانه تر و ترجیح دادن منافع عمومی بر منافع خصوصی و منافع درازمدت بر منافع کوتاه مدت سوق می دهد.

- مسابقه موجب می شود موضوعی که در وضع عادی در محدوده میان کارفرمایان و کارشناسان می گذرد، در سطح عموم مطرح شود؛ و در نتیجه دانش و فرهنگ عمومی درباره معماری و شهرسازی را ارتقا می بخشد.

- برگزاری مسابقه، نوعی تمرین در تقید به قواعد و قوانین و تن دادن به رأی اکثریت، تمرین در گزینش شایستگان، ودر نتیجه تمرین مردم سالاری و شایسته سالاری است.

- مسابقه با فراهم کردن بستر رقابت سالم، موجب نزدیکی بیشتر اهل حرفه با هم، انسجام بیشتر آنان، و برخورداری بیشتر جامعه از توانایی های آنان می شود.

2-4مضارّ مسابقه برای عموم:

اگر بیشتر مسابقاتی که برگزار می شود فاقد مدیریت مدبرانه و قوی باشد، هم هزینة اضافی برگزاری مسابقات در نهایت هزینه های جامعه را افزایش می دهد، و هم ناکامی مسابقات در نیل به نتیجه مناسب بر نابسامانی وضع معماری و شهرسازی جامعه می افزاید.

بخش 4. روند مسابقه

روند همه مسابقات باید از الگویی کلی تبعیت کند. ذیلاً نمونه ای از این الگوها عرضه می شود. بدیهی است گستره و اهمیت و اولویت بندها در الگوی روند مسابقه با نوع و دامنه مسابقه متناسب خواهد بود:

1. تعریف اولیه طرح توسط برگزارکننده

2. برآورد امکانات مدیریتی و مالی احداث طرح توسط برگزارکننده

3. تبیین هدف، علت، و ضرورت برگزاری مسابقه توسط برگزارکننده

4. برآورد امکانات مدیریتی و مالی اجرای مسابقه توسط برگزارکننده

5.  مطالعه و بررسی آیین نامه حاضر و سایر قوانین و دستورالعمل های مربوط به مسابقات توسط برگزارکننده

6. انتخاب مدیر مسابقه توسط برگزارکننده

7. تعیین و تأمین مکان و امکانات و تجهیزات دبیرخانه با نظر مدیر توسط برگزارکننده

8. تبیین حدود و ثغور مالی و قانونی مسابقه برای برگزارکننده توسط مدیر

9. تعیین تعداد اعضای هیئت داوری، تهیه فهرست پیشنهادی اسامی آنان، و اعلام آن به برگزارکننده و اخذ تصویب آن از وی توسط مدیر

10. مذاکره با نامزدهای داوری و نهایی کردن اعضای هیئت داوری و اخذ تصویب آن از برگزارکننده توسط مدیر

11. تعیین مکان هیئت داوری و دعوت از داوران برای تشکیل اولین جلسه توسط مدیر

12.تشکیل اولین جلسة هیئت داوری با حضور مدیر برای انتخاب رئیس هیئت داوری وتعیین جزئیات ضوابط و نحوة داوری توسط هیئت داوری

13.گزارش کتبی اولین جلسة هیئت داوری به برگزارکننده توسط رئیس هیئت داوری

14. سازمان دهی و تشکیل دبیرخانه توسط مدیر

15. تنظیم متن آگهی مسابقه و اخذ تصویب هیئت داوری و برگزارکننده توسط مدیر

16.نشر آگهی توسط مدیر

17.تنظیم برنامه مسابقه با همکاری هیئت داوری توسط مدیر

18.اخذ تصویب برنامه مسابقه از هیئت داوری و برگزارکننده توسط مدیر

19. انجام دادن امور دبیرخانه ای مربوط به داوطلبان شرکت در مسابقه، بررسی مدارک ارسالی ایشان، تعیین داوطلبان حایز شرایط شرکت در مسابقه و اعلام به ایشانتوسط مدیر

20.تهیه جوایز و دیپلم های افتخار  توسط مدیر با همکاری برگزارکننده

21.تحویل برنامه مسابقه به شرکت کنندگان حایز شرایط  توسط مدیر

22. برگزاری جلسه ای با حضور مدیر، اعضای هیئت داوری، و کلیة شرکت کنندگان برای توجیه برنامة مسابقه و همة اجزای آن، پاسخ به پرسش ها و رفع ابهامات، پس از توزیع برنامة مسابقه و پیش از آغاز فعالیت شرکت کنندگان توسط مدیر

23.بررسی محصولات ارسال شده از لحاظ مطابقت با مدارک و مشخصات ذکرشده در برنامة مسابقه، و تعیین

محصولات واجد شرایط، و تهیه گزارش کتبی در این باره برایبرگزارکننده و هیئت داوری توسط مدیر

24. انتقال محصولات واجد شرایط به مکان استقرار هیئت داوری توسط مدیر

25.توضیح شفاهی و عنداللزوم کتبی درباره محصولات برای داوران توسط مدیر

26.مکاری با هیئت داوری در پیشبرد روال داوری و مراعات عدالت توسط مدیر

27. تهیه صورت رسمی جلسة داوری و گزارش کتبی روال و نتیجه داوری برای برگزارکننده و عموم توسط رئیس هیئت داوری

28.اعلان عمومی نتایج مسابقه توسط مدیر

29. برگزاری مراسم اعطای جوایز توسط مدیر

30.برگزاری نمایشگاه، چاپ کتابچه های راهنما، و همچنین سایر فعالیت هایی که در برنامه مسابقه پیش بینی، یا مدیر به آنها متعهد شده باشد توسط مدیر

31.پی گیری احقاق سایر حقوق شرکت کنندگان و برگزارکننده توسط مدیر

32.رسیدگی به اعتراضات توسط مدیر

33.پی گیری عودت محصولات باقی مانده به جز محصولات برنده و محصولات راه نیافته به مسابقه به صاحبان آنهاتوسط مدیر

34. سازمان دهی و برگزاری بخش جنبی  در صورتی که در برنامه پیش بینی شده باشد( در طول مسابقه )توسط مدیر

بخش 5. ارکان مسابقه، شرح وظایف، اختیارات، و سایر امور مربوط به آنها

1. برگزارکننده

وظایف برگزارکننده عبارتند از:

1-1پرداخت کلیة هزینه های مسابقه، از جمله دستمزد مدیر و دستیاران او، دستمزد داوران، جوایز مسابقه، هزینة تأمین محل دبیرخانه، هزینه خدمات اداری، انتشارات، آگهی ها، و برپایی نمایشگاه

 1-2 انتخاب مدیر، تأیید داوران، تصویب متن آگهی، تصویب متن برنامه مسابقه، و تصویب متن آگهی نتایج داوری

 1-3تأمین فضایی مناسب برای دبیرخانه، شامل امکاناتی از قبیل دفتر کار مدیر، منشی، امکانات تکثیر و چاپ، و همچنین محلی مناسب برای نمایشگاه و محل داوری، متناسب با حجم و سطح مسابقه

2 مدیر

2-1اهم وظایف مدیر عبارتند از:

- هماهنگی و همکاری با برگزارکننده در جهت تبیین و تدوین نیازها و اهداف و محتوای طرح مورد نظر

- بررسی و پیشنهاد نوع مسابقه متناسب با موضوع آن برنامه ریزی، سازمان دهی و مدیریت مسابقه در جهت نیل به اهداف آن

- استخدام مشاور در صورت صلاحدید

 -تهیه متن اسناد لازم شامل آگهی ها، برنامة مسابقه، گزارش ها و مانند آنها

- تهیه صورت اسامی داوران و پیشنهاد آنها به برگزارکننده

- مذاکره با برگزارکننده درباره نامزدهای داوری، مذاکره با نامزدهای داوری، تشریح مسابقه و موضوع آن برای ایشان،ترغیب ایشان به پذیرش داوری، اخذ موافقت کتبی از آنان برای داوری مسابقه، و مشارکت دادن ایشان در تهیه وتصویب برنامه و آگهی مسابقه

- اداره مسابقه با مراعات عدالت کامل در میان داوطلبان شرکت در مسابقه و کسانی که به عنوان شرکت کننده پذیرفته می شوند.

2-2مدیر می تواند مطابق توافق نامه خود با برگزارکننده، دستیارانی برای خود برگزیند. این دستیاران ممکن است ازمیان افراد شاغل در مؤسسه برگزارکننده یا از خارج از آن باشند.

2-3 مدیر می تواند برای طراحی محتوایی مسابقه، از جمله تدوین برنامة مسابقه، مشاوری به استخدام درآورد. مشاور متناسب با موضوع و دامنه مسابقه، ممکن است شخصی حقیقی یا حقوقی باشد.

2-4لازم است در بدو کار قراردادی میان مدیر و برگزارکننده منعقد، و طی آن جزئیات تعهدات طرفین درچارچوب آیین نامة حاضر و سایر قوانین قید گردد.

3. داوران و اسلوب داوری

3-1داور یا داوران باید پیش از انتشار آگهی مسابقه انتخاب شوند.

3-2پیش از انتشار آگهی مسابقه، مدیر باید موافقت کتبی هر یک از داوران را برای داوری در آن مسابقه از ایشان اخذ کند.

3-3. پس از اخذ موافقت کتبی داوران، برگزارکننده طی حکم کتبی انتصاب هر یک را به داوری در آن مسابقه به وی اعلام می کند.

4-3 داور یا داوران باید متناسب با وظایف و مسئولیت خود در مسابقه دستمزد دریافت کنند. مقدار این دستمزد متناسب است با نوع مسابقه و پیچیدگی طرح و تعداد شرکت کنندگان، و با توافق طرفین تعیین می گردد.

3-5 داور موظف است ضابطه پنهان ماندن هویت صاحبان محصولات را تا پایان کار داوری و اعلام نتیجة آن از هر لحاظ مراعات کند.

3-6 تماس داور با شرکت کنندگان در طول مدت داوری مسابقه در محل دبیرخانه مسابقه و محل تشکیل جلسات هیئت داوری، و همچنین هرگونه تماس آنان در حیطه امور مربوط به مسابقه ممنوع است، مگر در مواردی که در برنامه مسابقه پیش بینی شده باشد.

3-7 تعداد اعضای اصلی هیئت داوری باید فرد باشد، از حداقل 0 نفر تا حداکثر 7 نفر. عداد داوران بسته به نوع و موضوع و برنامه مسابقه، به پیشنهاد مدیر و تأیید برگزارکننده تعیین می شود. در صورتی که تعداد داوران بیش از یک نفر باشد، باید به ازای هر سه نفر عضو اصلی، یک عضو علی البدل تعیین شود.

3-8در انتخاب داوران باید حسن سلیقة آنان، مناسبت تخصص و تجربه آنان با موضوع و پیچیدگی مسابقه، و عدالت ایشان مراعات گردد.

3-9در مسابقاتی که به تشخیص مدیر، حضور داورانی متخصص در رشته هایی جز معماری، شهرسازی، یا مرمت بناهاو بافت های تاریخی لازم است، انتخاب ایشان به داوری بلامانع است، مشروط بر آن که اکثریت اعضای هیئت داوری همواره با معماران یا شهرسازان، یا کارشناسان مرمت ابنیه و بافت های تاریخی در موضوعات ذی ربط باشد.

3-10 داوران باید در روند تعریف مسابقه، خصوصاً تهیة برنامة مسابقه و بالاخص برنامه معماری، مشارکت داشته باشند.

3-11هیئت داوری باید در ابتدای نخستین جلسة خود یکی از اعضای هیئت را به ریاست هیئت انتخاب کند. رئیس هیئت داوری مسئولیت هدایت جریان داوری و تهیه گزارش نهایی داوری و ایجاد ارتباط لازم میان هیئت و مدیر را بر عهده دارد.

3-12 فقط کارهایی به مرحله داوری راه می یابد که مدیر قبلاً مطابقت آنها با شرایط اعلام شده مسابقه را تأیید کرده باشد. مدیر پیش از آغاز داوری در بارة نحوه بررسی محصولات، مشخصات محصولات مردود و محصولات تأییدشده، به هیئت داوری گزارش شفاهی می دهد، و محصولات تأییدشده را همراه با نامه رسمیِ حاویِ شماره هر محصول که به امضای برگزارکننده رسیده است به رئیس هیئت تسلیم می کند.

3-13در جلسات هیئت داوری به جز داوران، مدیر، و دستیاران رسمی مدیر، کسی حق حضور ندارد.

3-14حضور کلیه داوران اصلی، و در غیاب برخی از ایشان، داوران علی البدل، در جلسات داوری الزامی است. درموارد استثنایی به تشخیص مدیر، تشکیل جلسات هیئت با حضور اکثریت اعضا بلامانع است. در این موارد اگر جلسه با تعداد زوج تشکیل شد، در صورت تساوی آرای مثبت و منفی در دو بار رأی گیری، رأی رئیس هیئت داوری تعیین کننده خواهد بود.

3-15 آگاهی از برنامه مسابقه و مراعات آن در طول داوری برای کلیه داوران الزامی است، و مسئولیت حصول اطمینان از آن بر عهده رئیس هیئت داوری است.

3-16هیئت داوری می تواند دو شرکت کننده را شایسته مقام اول تشخیص دهد و انتخاب نهایی برنده اول را به نظر برگزارکننده و در طرح های بزرگ ملی، به نظر رئیس جمهور یا نمایندة تام الاختیار وی منوط سازد. در این صورت اعلان رسمی نتایج مسابقه به پس از اعلام نظر برگزارکننده یا رئیس جمهور موکول می شود؛ و در آن، شرکت کننده ای که برگزارکننده او را شایسته تشخیص دهد برنده اول، و شرکت کننده دیگر برنده دوم اعلام می گردد.

3-17 داور یا هیئت داوری نمی تواند هیچ شرکت کننده ای را شایسته احراز مقام اول نداند؛ اما می تواند عیوب محصول برنده اول را اعلام کند، و وی را شایستة واگذاری ادامه کار نداند.

3-18در مسابقات دومرحله ای، داور یا هیئت داوری در مرحله اول تعدادی از محصولات برتر را که دارای شرایط ورود به مرحلة نهایی اند انتخاب، و با ذکر دلایل انتخاب آنها را به مدیر اعلام می کند. برگزارکننده، صاحبان آن محصولات را کتباً به شرکت در مرحله دوم مسابقه دعوت می کند. داور یا هیئت داوری می تواند پیشنهادهای خود برای بهبود محصولات را جداگانه با هریک از شرکت کنندگان مرحله دوم مطرح کند.

3-19 داور یا هیئت داوری می تواند مسابقه ای یک مرحله ای (نوع3-1) را به دومرحله ای (نوع 3-2) تبدیل کند. این تصمیم در صورت موافقت برگزارکننده معتبر است. در این صورت باید مراتب به اطلاع شرکت کنندگان رسانده شود و مسابقه مطابق ضوابط مسابقات (نوع3-1) در میان راه یافتگان به مرحله دوم ادامه یابد.

3-20 پس از اتمام داوری نهایی، داور هیئت داوری موظف است گزارشی کتبی مشتمل بر دلایل داوری خود را به مدیر عرضه کند. مدیر این گزارش را همراه با گزارش تکمیلی خود به برگزارکننده عرضه می کند.

3-21رأی داور یا هیئت داوری قطعی و تغییرناپذیر است، و کسی )از جمله مدیر و برگزارکننده( مجاز به تغییر و تصرف در آن نیست.

3-22پس از اتمام داوری پاکت های شناسایی شرکت کنندگان با حضور نماینده برگزارکننده، مدیر، و داور یا هیئت داوری گشوده می شود، هویت برندگان تعیین و ثبت می گردد و طی صورت جلسه ای به امضای حاضران مذکور می رسد.

4. دبیرخانه دائمی و هیئت رسیدگی به اختلافات

4-1 دبیرخانه دائمی مرجع ثابت همة مسابقات معماری و شهرسازی کشور است.

4-2دبیرخانه دائمی توسط وزارت مسکن و شهرسازی تشکیل، و دبیر دائمی، به انتخاب و زیر نظر هیئت رسیدگی به اختلافات اداره می شود.

4-3 رئیس دبیرخانه دائمی را هیئت رسیدگی به اختلافات منصوب می کند.

4-4 کلیه هزینه های دبیرخانه دائمی و هیئت رسیدگی به اختلافات توسط وزارت مسکن و شهرسازی پرداخت می گردد.

4-5هیئت رسیدگی به اختلافات پنج عضو دارد که به مدت دو سال انتخاب می شوند: نمایندة تام الاختیار وزیر مسکن و شهرسازی، نماینده تام الاختیار رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی، نماینده تام الاختیار رئیس فرهنگستان هنر،نماینده تام الاختیار جامعه مهندسان مشاور ایران، و یک نفر از استادان سرشناس و زبده معماری و شهرسازی به انتخاب وزیر علوم، تحقیقات، و فنآوری. جلسات این هیئت، حسب درخواست یکی از اعضای آن و یا به موجب دعوت دبیرخانه دائمی به محض وصول شکایت، در محل دبیرخانه دائمی منعقد می شود.

4-6نحوه کار و رسیدگی به شکایات و تصمیم گیری در هیئت رسیدگی به اختلافات طی آیین نامه ای توسط خود هیئت تعیین خواهد شد./ص/5و513/1

www.sarsoton.com

  





تمامی حقوق وب سایت محفوظ می باشد